terug

Donkerblauwe maandag

Column

zaterdag 18 januari 2025

Donkerblauwe maandag

Trainer Jaap Vriend denkt deze Blauwe Maandag aan Leonard Cohen en de zin van het leven. Lees hier zijn nieuwe column!

Denkend aan Cohen

“Het is lang geleden dat ik in Londen op het podium stond, een jaar of 14-15 geleden. Ik was zestig jaar oud, een kind met een waanzinnige droom. Sindsdien nam ik een hoop Prozac (gelach), (..) Ritalin, (gelach), Focalin (gegrinnik). Ik heb ook grondig verschillende filosofieën en religies bestudeerd, maar vrolijkheid bleef maar doorsijpelen.”

Zo introduceerde de chronisch depressieve zanger, Leonard Cohen het liedje met de ironische titel Ain’t no cure for love tijdens een concert in Londen. Ik moest hier om twee redenen aan denken. In de eerste plaats omdat het 8 jaar geleden is dat de Canadese Zanger een dag voor de eerste verkiezing van Donald Trump overleed. In de tweede plaats omdat het maandag 20 januari Blue Monday is. Volgens sommige pseudo-wetenschappers is dit de meest depressieve dag van het jaar, omdat de dagen kort en grauw zijn (check) en al je goede nieuwjaarsvoornemens al mislukt zijn (bijna check). Dit jaar vind ik het met recht een donkerblauwe maandag omdat Trump juist op deze dag weer geïnaugureerd wordt.

Verouderd stresssysteem

Leonard Cohen heeft het Trumptijdperk net niet meegemaakt, maar hij had zonder deze president al genoeg last van treurige stemmingen. Waar komt zijn en al die andere neerslachtigheid in de wereld toch vandaan? Ik las het fascinerende boek Van big bang tot burnout van journalist Wilma de Rek en psychiater Witte Hoogendijk. Het boek gaat op zoek naar de oorsprong van moderne welvaartziektes als slapeloosheid, depressies en burn-outs. Het antwoord zoeken de schrijvers vanaf het begin van alles; dus bij het ontstaan van het heelal (13,5 miljard jaar geleden), de geboorte van de aapachtigen (60 miljoen jaar geleden) en homo sapiens (200 duizend jaar geleden). De getallen die uitdrukken waar wij vandaan komen, vind ik duizelingwekkend.

De stelling van het boek is dat ons lichamelijk stresssysteem te verouderd (half miljard jaar) is voor de moderne tijd. Millennia lang konden onze voorouders gemakkelijker omgaan met de stressoren die op ze afkwamen zoals af en toe een leeuw of een heftige onweersbui. Tegenwoordig hebben we echter niet alleen te kampen met een enorme overbelasting van informatie en blijft die telefoon onze aandacht wegzuigen, maar eten we ook te veel en zitten we constant lui op ons achterwerk in plaats van de savanne af te struinen op zoek naar voedsel. De Rek en Hoogendijk gaan aan de hand van de evolutietheorie van Charles Darwin uitgebreid in op wie wij zijn als mens, uit welke cellen wij zijn opgebouwd en concluderen dat we (nog) niet zijn opgewassen tegen de moderne tijd.

(On)geluk

Net als Cohen ben ik op zoek gegaan naar de mysteries van het leven. Ik dacht dat dat in het begrip geluk verscholen zat (zie mijn website: www.gelukvoorbeginners.nl) maar in dit boek kreeg ik misschien een beter antwoord. “We leven in een maatschappij die wordt gedomineerd door een merkwaardig soort geluksterreur. (…) Maar als je naar onze evolutionaire geschiedenis kijkt, zie je dat ‘je gelukkig voelen’ helemaal niet per definitie bij de doelen van het leven hoort. Het leven heeft geen andere doelen dan leven.”  Op deze laatste zin ben ik nog stevig aan het herkauwen.  Het is niet raar om af en toe ongelukkig te zijn (behalve als het aanhoudt), zeker op deze Blauwe Maandag. Sterkte.
 
Ps. Ook Leonard Cohen heeft uiteindelijk een antwoord op de zin van het leven. Ik raad u aan om tijdens de inauguratie van Trump geen televisie te kijken, maar dit filmpje aan te zetten. Kijktijd van 5 min 45.

Categorieën

Schrijf je in voor de nieuwsbrief.

Graag ontvang ik ook nieuws over: