terug

Column

zaterdag 3 oktober 2020

De Socratische gesprekshouding

Als vrijwilligers werken we al vanaf de basistraining met de Socratische gesprekshouding. Door Franckx van Tilbeurgh en Jürgen Peter Schmidt.

Socrates

Socrates leefde van 469 voor Christus tot 399 voor Christus. Hij was filosoof en beeldhouwer en gehuwd met Xantippe die vroedvrouw was. Socrates en Xantippe kregen drie zonen: Lamprodes, Sophronicus en Menexenos.

Socrates zwierf tijdens zijn leven over de plateies tis agorás – de marktpleinen – van Athene. Daar paste hij de strategie van de door hem ontwikkelde vraag- en antwoordmethode – toe. Socrates poogde degenen die hij ontmoette – vooral jongeren – ertoe te brengen om te definiëren – voorbeelden verzamelen en te kijken wat al deze voorbeelden als gemeenschappelijk element hadden.

Daardoor werd hij een zeer omstreden persoon door zijn onophoudelijke vragen over alles en iedereen. Hij werd ervan beschuldigd dat hij nieuwe goden had geïntroduceerd en de jeugd op het verkeerde pad had gebracht. In 399 voor Christus werd Socrates schuldig bevonden en ter dood veroordeeld. Hij overleed na het drinken van de gifbeker.

Over anders zijn

Begin van een Socratisch gesprekje over ‘anders’ zijn:

  • Franckx: Jürgen, wat betekent ‘anders’ zijn voor jou?
  • Jürgen: ‘Anders’ zijn is in jezelf gevangen zitten zonder te weten hoe je uit je gevangenschap kunt ontsnappen. Hoe zie jij gevangen zitten zonder te weten hoe je uit je gevangenschap kunt ontsnappen, Franckx?
  • Franckx: De onmogelijkheid te uiten hoe je voelt en hoe je denkt. Mijn gedragspatroon week af van ‘normaal’. Daardoor belandde ik in een sociaal isolement. Wat heet ‘normaal’?
  • Jürgen: Anderen laten zien wie, wat en hoe je bent. (…)

Wat valt u op in het begin van het Socratische gesprekje over ‘anders’ zijn?
U informeert naar achtergronden door het stellen van open vragen. Vragen die met hoe, wat en waar beginnen. De stelling staat vast. De conclusie niet. Wat zijn de gemeenschappelijke kenmerken? U gaat samen op zoek naar het antwoord. U doet een dringend beroep op uw empathie.

Over empathie leest u in de volgende column: Masterclass Empathy – Connecting in times of social isolation meer!

De Vrijwilligersacademie biedt veel opleidingsmogelijkheden aan. Wilt u meer weten over hoe je de Socratische Gesprekshouding toepast? Doe dan mee aan die training! Bezoek de website van de Vrijwilligersacademie Amsterdam en bekijk het inspirerende trainingsaanbod!

Franckx van Tilbeurgh
Ambassadeur voor de Vrijwilligersacademie Amsterdam
Jürgen Peter Schmidt
Correspondenten in Gent

Categorieën

Schrijf je in voor de nieuwsbrief.

Graag ontvang ik ook nieuws over:

Site by Alsjeblaft!